Hvers vegna matarsódi og edik láta blöðru sprengja sig?

Matarsódi (natríumbíkarbónat) er basi en edik (ediksýra) er sýra. Þegar þessi tvö efni eru sameinuð verða þau fyrir efnahvörfum til að mynda koltvísýringsgas og vatn. Koltvísýringsgasið stækkar hratt og veldur því að blaðran blásist upp.

Efnahvarfið má tákna sem hér segir:

NaHCO3 (matarsódi) + CH3COOH (edik) -> CO2 (koltvísýringsgas) + H2O (vatn) + CH3COONa (natríumasetat)

Natríumasetatið er salt sem er eftir í lausninni.

Þetta hvarf er klassískt dæmi um sýru-basa viðbrögð, sem er tegund efnahvarfa sem á sér stað milli sýru og basa. Í sýru-basa hvarfi gefur sýran róteind (H+) til basans, sem tekur við róteindinni. Þegar um matarsóda og edik er að ræða, gefur edikið róteind í matarsódan, sem tekur við róteindinni og myndar koltvísýringsgas og vatn.

Viðbrögðin milli matarsóda og ediki eru mjög hröð viðbrögð og þess vegna sprengist blaðran svo fljótt. Magn koltvísýringsgass sem myndast fer eftir magni af matarsóda og ediki sem er notað. Því meira matarsódi og edik sem notað er, því meira koltvísýringsgas myndast og því stærri mun blaðran blása upp.