Kabartma tozu ve sirke neden balonun patlamasına neden olur?

Kabartma tozu (sodyum bikarbonat) bir bazdır, sirke (asetik asit) ise bir asittir. Bu iki madde bir araya geldiğinde kimyasal reaksiyona girerek karbondioksit gazı ve su oluştururlar. Karbondioksit gazı hızla genişleyerek balonun şişmesine neden olur.

Kimyasal reaksiyon şu şekilde temsil edilebilir:

NaHCO3 (kabartma tozu) + CH3COOH (sirke) -> CO2 (karbon dioksit gazı) + H2O (su) + CH3COONa (sodyum asetat)

Sodyum asetat çözeltide kalan bir tuzdur.

Bu reaksiyon, bir asit ile bir baz arasında meydana gelen bir tür kimyasal reaksiyon olan asit-baz reaksiyonunun klasik bir örneğidir. Bir asit-baz reaksiyonunda asit, protonu kabul eden baza bir proton (H+) verir. Kabartma tozu ve sirke söz konusu olduğunda sirke, protonu kabul eden ve karbondioksit gazı ve su oluşturan kabartma tozuna bir proton bağışlar.

Kabartma tozu ve sirke arasındaki reaksiyon çok hızlı bir reaksiyondur, bu yüzden balon bu kadar çabuk patlar. Üretilen karbondioksit gazı miktarı, kullanılan karbonat ve sirke miktarına bağlıdır. Ne kadar çok karbonat ve sirke kullanılırsa o kadar çok karbondioksit gazı üretilecek ve balon o kadar büyük şişecektir.